«Біржан сал» мүсіндік композициясы

«Біржан сал» мүсіндік композициясы

Біржан сал Қожағұлұлы (1834-1897 жж.). Қазақтың көрнекті ақыны, композиторы Көкшетау маңында дүниеге келген. Біржан домбыраны жетік меңгерген талантты әнші ретінде халқымызға ерте белгілі болды. Ол қайталанбас музыкалық-поэтикалық шығармалар жасады, ауылдарды аралап, көптеген жарыстарға қатысты. Айналасында талантты жастарды жинап, ақын тәуелсіз көшпелі театр құрды.

Біржан сал патриархалдық әдет-ғұрыптарға қарсы шықты. Ақынның өмірі қиындықтар мен қиындықтарға толы болды. Руаралық қақтығыстардың құрбаны болған қудалаудан кейін ол ауырып, 1897 жылы қайтыс болды.

Біржанның шығармаларында махаббат тақырыбы басты орын алады. Осындай туындылардың ішінде «Ғашығым», «Ғашық жар», «Ләйлім-шырақ» және т.б. деп атауға болады.

Ол ақындық сайыс өнерінде үлкен шебер болғаны белгілі. Осы жанрдағы шығармашылықтың ең үздік көріністеріне оның Жетісуға арнайы келген Сара Тастамбековамен кездесуі жатады. Біржанның өлеңдері ұлттық өнерді жаңа деңгейге көтерді. Біржанның поэтикалық-музыкалық дарындылығын жоғары бағалаған халық оған қосымша есім берді - сал. Сал өз жұмысында өнердің ән, поэтикалық, драмалық жанрларын біріктірді. Біржан сал өзінен кейін Ақансері, Жаяу Мұса, Балуан Шолақ, Доскей Әлімбаев және т. б. атақты шәкірттер қалдырды.

Біржан сал ескерткішінің биіктігі - 11 метр, мүсіні - 5,75 метр, ені-2 метр. Тұғырдың материалы-Қордай граниті, ал мүсін қоладан тұрады. Авторы және мүсіншісі-Ермұхаметов Тимур .

Ескерткіш 2019 жылы Республикалық маңызы бар «Нұр-Сұлтан – Петропавл» автомобиль жолында орнатылды.